815km – 32 etappes
Camino del Norte
Zo oud als de Camino Francés, werd deze route al gebruikt in de Middeleeuwen door de Europese Koningen.
Toen de zuidelijke regio’s weer in vrede leefden en het niet meer noodzakelijk was om te reizen via deze Noordelijke route, verloor het snel aan populariteit. Maar de Camino del Norte is wat dat betreft flink aan de weg aan het timmeren en de populariteit groeit weer. Met meer dan 800 km aan etappes door prachtige locaties is het een zeer aanlokkelijk en veel rustiger alternatief voor de Camino Francés. Er zijn wel veel minder albergues voor pelgrims op deze route, dus goed plannen is wel een must. In het algemeen is de route goed aangegeven en combineert hoogtes met heerlijke stranden.
In het tabblad ‘Etappes’ vind je de overzichtsetappes zoals ze te vinden zijn op de Eroski site (maar dan inclusief Nederlandse vertaling). Van de tochten die wij gelopen hebben kunnen we concluderen dat de afstanden die zij delen erg accuraat zijn. Zij hebben ook hele uitgebreide beschrijvingen van de route op hun website, hoewel deze wel in het Spaans zijn. Met name bij de Camino Francés hebben we, dankzij elcaminosantiago.com enkele Engelstalige beschrijvingen beschikbaar kunnen stellen. Klik hiervoor op het symbool rechtsboven in de hoek om de kaart in een nieuw scherm te openen: 
. In Google Maps kun je vervolgens inzoomen en op een locatie naar keuze klikken om de beschrijvingen te lezen.
Als dagelijkse etappes van 15 a 20 km simpelweg niet jouw ding zijn, kun je de genoemde etappes simpelweg in tweeën splitsen. Vervolgens kun je in die nieuwe eindbestemming van die dag een accommodatie opzoeken (zie tabblad ‘Verblijf’).
Bedenk ook het volgende: besef dat de meeste mensen niet de Camino Francés in 1 vakantie lopen. Ze lopen simpelweg een of meerdere etappes per vakantie en gaan de volgende vakantie weer verder waar ze gebleven zijn.
Doe rustig aan en verplicht je tot niets – niet iedereen heeft een wandeling van 800 km nodig om zijn ware ik te ontdekken.
In het tabblad ‘Start’ vind je informatie over de meest populaire locaties voor het starten van je tocht en wat tips over hoe je daar het beste naartoe kan reizen.
Etappe 1 Irun – San Sebastián-Donostia
27,6 km – 6 albergues
Km 0: Irun (Alle voorzieningen)
Km 3: Ermita de Santiagotxo (Albergue op 650 m)
Km 4,7: Santuario de Guadalupe (Bar/Restaurant)
Km 16,7: Pasai Donibane/Pasajes de San Juan (Albergue, Bars, Shops, Medical centre, Apotheek, Pinautomaat)
Km 18,9: Faro de la Plata
Km 24,8: San Sebastián (Alle voorzieningen)
Km 27,6: San Sebastián (Jeugdherberg) (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 2 San Sebastián-Donostia – Zarautz
20,3 km – 5 albergues
Km 0: San Sebastián (Jeugdherberg) (Alle voorzieningen)
Km 1,4: Monte Igeldo (Hotel, Pensions)
Km 5,4: Igeldo-Camino Buztintxuri (Bar-Grill)
Km 14: Orio (Alle voorzieningen)
Km 20,3: Zarautz (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 3 Zarautz – Deba
22 km – 6 albergues
Km 0: Zarautz (Alle voorzieningen)
Km 4.1: Getaria (Alle voorzieningen)
Km 6,1: Askizu (Albergue-Bar)
Km 9.1: Zumaia (Alle voorzieningen)
Km 13: Elorriaga (Bar)
Km 18,5: Itziar (Bars, Shop)
Km 22: Deba (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 4 Deba – Markina-Xemein
24,3 km – 2 albergues
Km 0: Deba (Alle voorzieningen)
Km 4,4: Ermita del Calvario de Maia (Albergue-Bar-shop, Grill)
Km 8,3: Olatz (Bar)
Km 14,2: Collado Arnoate (Water bron)
Km 24,3: Markina (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 5 Markina-Xemein – Gernika Lumo
25 km – 5 albergues
Km 0: Markina (Alle voorzieningen)
Km 3,8: Iruzubieta (Bars)
Km 6,2: Bolibar (Bar, Shop, Inn Baketxe Baserria op 1,9 km)
Km 7,5: Monasterio de Zenarruza (Albergue)
Km 11,7: Munitibar (Bar, Shop)
Km 16,2: Berriondo (hier aangegeven staat albergue Mendata op korte afstand met dichtbij een restaurant)
Km 19,1: Elexalde
Km 23: Ajangiz
Km 25: Gernika (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 6 Gernika – Lezama
21,8 km – 3 albergues
Km 0: Gernika (Alle voorzieningen)
Km 2,2: Ermita de Santa Lucía
Km 10,3: Albergue Eskerika
Km 17,1: Goikoelexalde (Bar)
Km 18,5: Larrabetzu (Bars, Shops, Apotheek, Pinautomaat)
Km 21,8: Lezama (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 7 Lezama – Bilbao
11,2 km – 8 albergues
Km 0: Lezama (Alle voorzieningen)
Km 3: Zamudio (Alle voorzieningen)
Km 7,3: Monte Avril (Picnic plaats)
Km 11,2: Bilbao (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 8 Bilbao – Portugalete
19,7 km – 2 albergues
Km 0: Bilbao (Alle voorzieningen)
Km 4,4: Albergue de peregrinos de Bilbao
Km 11: Cruces (Barakaldo) (Alle voorzieningen)
Km 12,2: Retuerto (Barakaldo) (Alle voorzieningen)
Km 17,8: Sestao (Alle voorzieningen)
Km 19,7: Portugalete (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 9 Portugalete – Pobeña
12,3 km – 1 albergue
Km 0: Portugalete (Alle voorzieningen)
Km 4,3: Nocedal
Km 5,5: Gallarta
Km 11,1: La Arena (Bars, Shops, Pinautomaat)
Km 12,3: Pobeña (Albergue open in de lente en zomer, Rural appartementen, Bar)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 10 Pobeña – Castro Urdiales
23,5 km – 1 albergue
Km 0: Pobeña (Albergue open in de lente en zomer, Rural appartementen, Bar)
Km 6,1: Ontón (Bar-Shop)
Km 7,5: Baltezana (Bars)
Km 10: Alto de La Helguera
Km 13,8: Barrio de Los Corrales
Km 15,4: Santullán (Bars, Bakkerij)
Km 17,5: Sámano (Bar)
Km 22: Castro Urdiales – Centro (Alle voorzieningen)
Km 23,5: Castro Urdiales (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 11 Castro Urdiales – Laredo
30,6 km – 6 albergues
Km 0: Castro Urdiales – Centro (Alle voorzieningen)
Km 4,1: Cerdigo
Km 7,3: Islares (Albergue, Bar, Shop)
Km 11,6: Nocina (Albergue, Bar)
Km 13,4: Rioseco (Bar)
Km 14,6: El Puente (Bars, Shops, Health Center, Apotheek, Pinautomaat)
Km 24,5: Hazas (Liendo) (Alle voorzieningen)
Km 30,6: Laredo (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 12 Laredo – Güemes
29,5 km – 7 albergues
Km 0: Laredo (Alle voorzieningen)
Km 4,9: Santoña (Alle voorzieningen)
Km 14,2: Noja (Alle voorzieningen)
Km 21: Barrio de Solorga-San Miguel de Meruelo (Albergue)
Km 29,5: Güemes (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 13 Güemes – Santander
20,5 km – 3 albergues
Km 0: Güemes (Albergue)
Km 3,3: Barrio Linderrio (Pension)
Km 4,4: Galizano (Hotel, Bars, Shops, Pinautomaat)
Km 14,7: Somo (Alle voorzieningen)
Km 20,5: Santander (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 14 Santander – Queveda
41,4 km – 6 albergues
Km 0: Santander (Alle voorzieningen)
: Peñacastillo
: Santa Cruz de Bezana (Albergue, Pension)
: Boo de Piélagos (Albergue)
De veilige optie is de trein nemen in Boo de Piélagos en uit te stappen in Mogro: een stuk veiliger dan de trein-brug te gebruiken om de rivier Pas over te steken!
: Oruña
: Mogro
: Cudón
: Requejada (Albergues)
: Barreda
: Camplengo (Albergues)
Km 41,4: Queveda (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 15 Queveda – Comillas
26,4 km – 5 albergues
Km 0: Queveda (Albergue)
: Camplengo
: Santillana del Mar
Hier ontbreekt de Camino markering. Je moet de straat nemen genaamd ‘Los Hornos’ vanuit het centrum plein om het dorp uit te komen en weer ‘terug’ op de gemarkeerde camino.
: Arroyo
: Oreña
: Alfoz de Lloredo
: Caborredondo
: San Martín de Cigüenza
: Cóbreces
: Venta del Tramalón
: Concha
: Pando
Km 26,4: Comillas (Albergues)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 16 Comillas – Unquera
26,6 km – 3 albergues
Km 0: Comillas (Albergue)
: Santa María del Tejo
: San Vicente de la Barquera
: La Acebosa
: Pesués
Let hier goed op want er ontbreekt wat markering. Na het oversteken van de N-634 in Pesués, gaat de camino naar Unquera via een stijgende weg dat naar links afbuigt via een pad door het bos. Zodra je op dat pad bent is er een stuk zonder markering, dus let goed op en realiseer je dat je altijd terug kan lopen en de N-634 naar Unquera kan nemen als je niet het risico wilt lopen te verdwalen.
Km 26,6: Unquera
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 17 Unquera – Llanes
25,1 km – 7 albergues
Km 0: Unquera
: Capilla de Animas
: La Franca
: Colombres
Zodra je Colombres uitkomt krijg je een deel van de N-634 met veel verkeer. Als je in een groep wandelt moet je er voor waken altijd achter elkaar te lopen en NOOIT naast elkaar. Veiligheid is belangrijk!
: Buelna
: Pendueles
: Camping La Paz
: Bufones de Arenillas
: Mirador Río Purón
: Mirador La Ballota
: Andrín
Km 25,1: Llanes (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 18 Llanes – San Esteban de Leces
33,9 km – 4 albergues
Km 0: Llanes (Albergues)
Km 2: Poo
Km 4,3: Celario
Km 8: Niembro
Km 12,3: Naves
Km 13,2: Villahormes
Km 16,1: Nueva
Km 18: Piñeres de Pría
Km 22,5: Ribadesella (albergue, shops)
Km 32,6: San Pedro
Hier krijg je een kleine klim, gelukkig maar 100 meter lang, die je niet leuk zal vinden. Doe rustig aan en denk aan het zigzaggend over de weg lopen om het prettiger voor je lichaam te maken.
Km 33,9: San Esteban (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 19 San Esteban de Leces – Sebrayo
27,8 km – 3 albergues
Km 0: San Esteban (Albergue)
: La Vega
: Berbes
: Arenal de Morís
: La Isla
: Colunga
: Pernus
: La Llera
: San Salvador de Priesca
: La Vega de Priesca
Km 27,8: Sebrayo (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 20 Sebrayo – Gijón
34,3 km – 7 albergues
Km 0: Sebrayo (Albergue)
: Villaviciosa
: Nievares
: Alto de La Cruz
: Peón
: Curbiello
: Cabuenes
Km 34,3: Gijón (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 21 Gijón – Avilés
22,7 km – 1 albergue
Km 0: Gijón (Albergue)
: Alto Monte Areo
: El Valle Iglesia Santa Eulalia
: Tamon
: Trasona
Km 22,7: Avilés (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 22 Avilés – Soto de Luiña
38 km – 5 albergues
Km 0: Avilés (Albergue)
: San Cristobal
: Salinas
: San Martín de Laspra
: Barrio de la Cruz
: Santiago del Monte
: Ranon
: Riolavega
: Soto del Barco
: Muros de Nalon
: El Pito
: Rellayo
: Arroyo Concha de Artedo
Km 38: Soto de Luiña (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 23 Soto de Luiña – Cadavedo
23,9 km – 2 albergues
Km 0: Soto de Luiña (Albergue)
: Cruce a Valdredo
: Novellana
: Castaneras
: Santa Marina
: Ballotas
Km 23,9: Cadavedo (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 24 Cadavedo – Luarca
16,3 km – 2 albergues
Km 0: Cadavedo (Albergue)
: Villademoros
: San Cristóbal
: Querúas
: Canero
: Caroyas
: Barcia
: Almuña (Albergue)
Km 16,3: Luarca (Albergue, Bars, Shops)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 25 Luarca – La Caridad
29,3 km – 2 albergues
Km 0: Luarca (Albergue, Bars, Shops)
: Otur
: Villapedre
: Piñera
: Villaoril
: La Colorada
: Navia
: Jarrio
: Cartavio
Km 29,3: La Caridad (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 26 La Caridad – Ribadeo
22,3 km – 4 albergues
Km 0: La Caridad (Albergue)
: El Franco
: Porcia
: Brul
: Tol
: Figueras
Km 22,3: Ribadeo (Albergue) WELKOM IN GALICIA!
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 27 Ribadeo – Lourenzá
29,5 km – 3 albergues
Km 0: Ribadeo (Albergue)
Km 7: Vilela (Albergue, Bar/Restaurant)
Km 11,5: A Ponte de Arante
Km 17: Villamartín Pequeño
Km 18,5: Villamartín Grande
Km 22: Gondán (Albergue)
Km 25: San Xusto (Albergue, Bar)
Km 29,5: Vilanova de Lourenzá (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 28 Lourenzá – Abadín
24,8 km – 2 albergues
Km 0: Vilanova de Lourenzá (Albergue)
: Arroxo
: San Pedro de la Torre
: Mondoñedo
: Lousada
: Gontán
Km 24,8: Abadín (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 29 Abadín – Villalba
20,6 km – 2 albergues
Km 0: Abadín (Albergue)
: Martiñan
: Goiríz
Km 20,6: Villalba (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 30 Vilalba – Baamonde
20,7 km – 1 albergue
Km 0: Villalba (Albergue)
: Puente Rodriguez
: San Xoan de Alba
: Puente de Saa
: Ferreira
Km 20,7: Baamonde (Albergue)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 31 Baamonde – Sobrado dos Monxes
41,3 km – 5 albergues
Km 0: Baamonde (Albergue)
Km 8: Digañe
Km 9,7: Service punt voor pelgrims (Carballedo) (internet, bar, broodjes, kampeermogelijkheden, albergue sinds May 2015.
Km 13,5: Seixón
: Miraz (Albergue, Bar/Shop)
Km 25,6: A Roxica (Bar)
Km 29,4: Corteporcos
Km 32,5: Marco das Pias
Km 35,4: Mesón (Bar)
Km 36,6: Alto de Muradelo, Guitiza
Km 40: Laguna de Sobrado
Km 41,3: Sobrado dos Monxes (Albergues)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Etappe 32 Sobrado dos Monxes – Arzúa
21,5 km – 9 albergues
Km 0: Sobrado dos Monxes (Albergues)
Km 4,3: Castro
Km 8,8: Corredoiras (Bar, Shop)
: Boimil (Albergue)
Km 11: Boimorto (Alle voorzieningen)
Km 14: Sendelle
Km 21,5: Arzúa (Alle voorzieningen)
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Booking.com
ONZE PRIMAIRE BRON: BOOKING.COM
Wij gebruiken altijd booking.com. Er zijn voor- en nadelen bij het gebruik van deze bron, maar de nadelen zijn eerder gerelateerd aan hun zeer brede doelgroep (je krijgt in een normale zoekopdracht ook accommodaties te zien die niet op loopafstand liggen). Je kan echter wel verder filteren op aantal kilometers vanaf een bepaald stadscentrum.
Er is een groot voordeel voor ons pelgrims: de kaart op hun site. Zodra je de naam van een locatie (of dichtstbijzijnde grotere stad) heb ingevoerd en daarop zoekt, krijg je een zeer hoog aantal zoekresultaten. Als je nu een beetje naar beneden bladert zie je een klein kaartje. Klik daarop en je krijgt een grotere, interactieve kaart te zien met alle zoekresultaten. Nu hoef je nog alleen maar in te zoomen op waar jij specifiek een accommodatie zoekt. Bekijk de informatie van de desbetreffende accommodatie, maak je keuze en het mooiste van alles: reserveer online en je weet zeker dat je vannacht een plekje hebt om te overnachten.
Wij boeken nooit vooruit (alleen dichter bij Santiago omdat het dan erg druk wordt in alle albergues en dan pas de hostels en pensions ook vol beginnen te lopen). Maar, het was wel prettig om de app van booking.com te kunnen raadplegen tijdens het ontbijt om eens te kijken wat een mooie eindbestemming zou kunnen zijn van die dag. Ook was het handig om een Plan B te bedenken voor het geval dat onze eerste keuze volgeboekt zou zijn.
Ze hebben ook een filter waarin je kan kiezen om alleen te zoeken naar bv. alleen herbergen, hotels of… landhuisjes. We vinden het heerlijk om af en toe van wat luxe te genieten…
Dit is een voorbeeld van hun kaart als je zoekt op ‘Arzúa’.
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Google Maps
Regelmatig zal booking.com niet genoeg keuze bieden dicht bij waar jij wilt verblijven, omdat er simpelweg veel accommodaties zijn die nog niet via booking.com werken. Dit lijkt ook het geval te zijn bij het voorbeeld wat we gekozen hebben: Arzúa.
In deze situatie, bezoeken we googlemaps.com, en zoek je op b.v. ‘hostels in [naam van de locatie]’ – Google zal onmiddellijk voorstellen te zoeken op ‘hostels vlakbij xxx’. Klik op ‘Zoek’ en je krijgt de zoekresultaten.
Hier is een voorbeeld van hun kaart na een zoekopdracht op ‘Arzúa’:
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
Turgalicia
Zodra je in Galicië bent, is de beste manier om een slaapplek te vinden via de lokale expert in dat gebied: turgalicia.es (Engelse versie). Je kunt ook boven in het menu kiezen voor bijvoorbeeld Duits als je dat makkelijker vindt.
Zij zijn het officiële toeristenkantoor van de lokale regering (Junta de Galicia, in Gallego ‘Xunta de Galicia’). Hieronder zie je hoe hun website er uit ziet en hier volgen wat gebruikstips:
In het rechter menu klik je op ‘Municipalities’ en check je de provincies waar je in wilt zoeken: voor de Camino Francés zal dat Lugo of La Coruña zijn, waar de route doorheen loopt. Eenmaal je keuze gemaakt, klik je op ‘accept’ in dat venster en daarna op ‘Search’ in het rechter menu.
Zodra je op de resultatenpagina bent, klik je op de knop ‘Map’ in de linker bovenhoek.
Dit is een voorbeeld van hun kaart na het zoeken op ‘Arzúa’. Het geeft niet alleen veel meer accommodatie weer (na inzoomen) maar het geeft je ook informatie over de soort accommodatie (landhuisjes zijn de groene icoontjes), en je beschikt gelijk over veel meer andere informatie (wat te doen, bezienswaardigheden, etc). Je kunt uiteraard door te klikken op de gewenste accommodatie meteen beschikken over alle faciliteiteninformatie.
Wat betreft verblijfsmogelijkheden is dit voldoende om de juiste te vinden. Als je echt een lijstje nodig hebt, dan stellen we graag voor dat je het download van de Eroski consumer site. Ze hebben documenten in pdf beschikbaar en staan er om bekend dat ze informatie behoorlijk actueel houden. Dit is de specifieke lijst van albergues..
Dit artikel is ook beschikbaar in het:
Engels
De Camino del Norte is een hele lange route. Hier zijn wat opties voor je startpunt:
- Doe de hele route: start in Irún. Vlieg aan op San Sebastian of neem de trein of bus vanuit een andere (grote) stad in Spanje.
- Start in Ribadeo en mis de Playa de las Catedrales niet!
- Start in Vilalba en loop de laatste ~122 km om je Compostela te verdienen.
Check ticket opties hier: www.vueling.com
Check trein opties hier: www.renfe.com
Voor meer informatie bevelen we wederom de pagina’s van Eroski aan: je kunt door de pagina’s bladeren via hun menu aan de rechter kant waar je de meest gebruikelijke startpunten kan opzoeken: caminodesantiago.consumer.es
Dit artikel is ook beschikbaar in het: Engels
