Chinches

Het Spaanse woord voor bed wantsen is ‘chinches’. Leer dit woord uit je hoofd zodat, áls je iemand er over hoort fluisteren in een albergue, je het herkent. Het zal ook handig zijn om het probleem te melden mocht je ze tegenkomen.

Deze bloedzuigende monsters zijn waarschijnlijk het meest irritante wat je op de Camino kan tegenkomen. Niet vanwege de frequentie, want zo vaak komen ze nu ook weer niet voor, maar omdat er vanaf komen een grote inspanning en een lange adem nodig kan hebben. Hoe weet je dat je ze ‘hebt’? Ten eerste ‘heb’ je ze niet. Je bent in een kamer of bed geweest waar ze verstoppertje speelden tot de roomservice binnen kwam (ja, dat ben jij). Gedurende de nacht worden ze actief en gaan ze op zoek naar een leuk plekje op je huid om je bloed op te zuigen. Ze hebben maar 5 a 10 minuten nodig om hun maaltijd te verorberen. Meestal voel je de beet niet want ze produceren een pijnstillend stofje naast hun bloed verdunnend goedje. Het resultaat in de volgende ochtend is een rood plekje met soms zwelling en soms jeuk (afhankelijk van je eigen gevoeligheid voor hun beet). Blijk je allergisch te zijn voor hun beet dan zou het een stuk erger er uit kunnen zien.

Weg met die bed wantsen

Als je ze eenmaal hebt, ben je er even zoet mee. Ze kunnen niet tegen insectenspray, hete zon en heet water. Gebaseerd op deze drie wapens, volgen hier de tips die van pelgrim op pelgrim worden overgegeven:

• Draai alles binnenstebuiten en spuit het in met een insectenspray hang alles in de volle zon of was/droog het op een zo hoog mogelijke temperatuur.
• Als je ergens een strijkbout vandaan kan toveren is strijken een goede manier om de stof zo heet mogelijk te krijgen.
• Spuit de hoeken van het matras in. Wacht 10 minuten en kijk of er wantsen uit de naden gekropen komen.
• Een erg lastig item is de rugzak: de meest gebruikelijke tip is om je rugzak in te spuiten, in een grote vuilniszak te stoppen, de opening goed af te binden en de zak in de volle zon te zetten gedurende een flink aantal uren.
• Een andere veelgehoorde tip, hoewel lastig uit te voeren tot je thuis bent, is je uitrusting in het vriesvak te stoppen. Hele lage temperaturen vinden ze namelijk ook niet fijn.

Wantsen ontlopen

• voor je een bed of een kamer definitief betrekt dien je eerst zeker te stellen dat er geen wantsen op de loer liggen. Leg je rugzak in de badkamer (daar zitten ze meestal niet vanwege het tegelwerk). Inspecteer het bed grondig en spuit desnoods hier en daar met insecten spray. Ze houden van hoekjes, naadjes en zomen. Vervolg je inspectie in het gebied rondom het bed: kussens, banken, boeken, kasten, etc. Als je er een vindt: pak je rugzak, ga naar de receptie en vertel ze wat je hebt gevonden op een discrete manier (zij zijn nooit blij met zo’n nieuws maar alle klanten zien weglopen in paniek is niet een goede oplossing – ze moeten de kans krijgen om het probleem op te lossen zonder meteen een compleet maandinkomen te zien verdwijnen).
• eenmaal op een plek waar ze niet lijken te zitten kun je verder gaan met preventieve maatregelen: zet je rugzak nooit op het bed en het liefst niet op de grond. De beste manier om niet van bed wantsen af te komen is ze namelijk mee te dragen in je rugzak gedurende de rest van je wandeling. De meeste albergues hebben kluisjes. Gebruik ze, al is het maar alleen om deze reden.
• gebruik je eigen slaaplaken: het is handiger om een los laken in te spuiten met spray dan dat je een hele slaapzak moet behandelen. Er zijn ook onderlakens en slaaplakens te koop die al voorbehandeld zijn.
• pak je persoonlijke bezittingen in in plastic zakjes als je ze niet gebruikt.

Garrapatas

Het Spaanse woord voor teken is ‘garrapatas’.

Een van de andere monsters die je tegen zou kunnen komen is de bekende teek. Hoewel een tekenbeet best eng kan zijn en niet iedereen er aan denkt om een goede teek-pincet mee te nemen, is het allerbelangrijkste wat je in de gaten dient te houden de symptomen die een mogelijke infectie met de ziekte van Lyme kunnen aanduiden (bull’s-eye patroon).

Verwijderen van de teek

1. gebruik een speciale teek-pincet (je hebt er een in je ehbo-set, toch!?) en grijp de kleine etterbak beet, zo dicht mogelijk bij de huid.
2. trek omhoog met rustige en gelijkmatige kracht en druk. Niet draaien (tenzij je de O-TOM ticktwister gebruikt) en nooit abrupte trekbewegingen maken: dit kan de monddelen van de teek afrukken en dan blijven die vast in je huid zitten. Mocht het toch gebeuren, probeer ze dan met een pincet er uit te halen. Als het niet lukt, niet teveel pulken. Laat ze gewoon zitten en laat de huid genezen.
3. na het verwijderen van de teek moet je de huid en je handen goed met alcohol, jodium of water en zeep schoonmaken.
4. de teek gooi je niet zomaar weg; leg het in alcohol, doe het in een plastic, goed afgebonden, zakje, of spoel het simpelweg door het toilet. Knijp nooit een teek kapot tussen je vingers (wie zou dit überhaupt willen doen?! Jak!).

Wij gebruiken de O’TOM TickTwister in plaats van een gewone pincet omdat het veel makkelijker en veiliger is.

Blijf alert op Ziekte van Lyme

Een klein, rond pukkeltje wat steeds groter wordt en in een aantal dagen verandert in een bull’s eye patroon. Zie foto.

Als dit gebeurt moet je echt even langs de dokter. Je krijgt dan een antibioticum kuur die afrekent met de infectie. De uitslag kan nog een aantal dagen aanhouden.
Dit kan niet vaak genoeg gezegd worden: onbehandelde ziekte van Lyme kan zeer ernstige gevolgen hebben. Laat het dus nooit aan het toeval over en ga naar een dokter als je beetplek groter wordt.

Voorkom de ziekte van Lyme: draag broeken met lange pijpen en shirts met lange mouwen als je door dichtbeboste gebieden gaat wandelen. Gebruik DEET houdende middelen tegen insecten. Verwijder een teek zo snel mogelijk na ontdekking. Het duurt namelijk 36 tot 48 uur voor de teek je infecteert!

Niguas

Het Spaanse woord voor oogstmijt is ‘niguas’.

Je hebt hele minuscule, roze of vleeskleurige bultjes die ontzettend jeuken. Het kan zijn dat je gebeten bent door oogstmijten, ook wel fluweelmijten genoemd. Dit zijn kleine, bijtgrage monstertjes die in het hoge gras leven en daar wachten tot jij langskomt zodat ze kunnen meeliften.
Niet leuk, zeker de jeuk niet maar het is geen groot probleem: een anti-jeuk crème bij de apotheek halen of wellicht wat orale antihistaminicum zou het meeste leed al moeten doen verdwijnen. Binnen een week ben je meestal jeukvrij.

Gebruik DEET producten of de Care Plus variant Natural om ze weg te jagen en loop als het even kan niet door het hoge gras in een korte broek.

Belangrijkste symptomen

• Ernstige jeuk
• Rode bultjes

De beet voel je niet. De jeuk komt meestal een aantal uren na het bijten opzetten.

Je kunt uitslag krijgen op lichaamsdelen. Het zal je wellicht opvallen dat het gebeurt op plekken die blootgesteld waren aan de zon en de uitslag kan abrupt bij de rand van je ondergoed stoppen. Dit was niet de zon, maar kan dus een uitslag zijn veroorzaakt door de beten van de oogstmijten.

Oogstmijten zijn kleine, 6-potige en vleugelloze larven die na rijping een bepaalde soort mijt worden.

Een warme douche zal de beestjes van je afspoelen. Als je dit zo snel mogelijk doet na het ontdekken van de plaag kan het een hoop ellende schelen. Als je te lang wacht met douchen/baden kunnen de symptomen verergeren. In zeer ernstige gevallen moet je de dokter raadplegen.

Draag dezelfde kleren, sokken en schoenen niet voor je ze uitgewassen hebt.

Niet gevaarlijk maar wel irritant

Oogstmijten worden zeer vaak verward met teken. Ze zijn vele malen kleiner en horen niet eens tot dezelfde familie. Hun werkwijze lijkt wat op elkaar, dat is alles. Hoewel er wel landen zijn waar de oogstmijt andere ziekten kan overbrengen, is dat niet het geval in Europa en de VS.

Een mooi moment om een broodje aap verhaal de wereld uit te helpen: nee, deze mijten banen zich niet een weg door je huid en kruipen er ook niet in of onder. Jak, wat een akelig idee – gelukkig is het niet waar.

Deze beestjes voeden zich door bepaalde monddelen in je huid te steken (meestal een porie of een haarzakje) om daarmee hun speeksel af te geven. Dit speeksel bevat enzymen die je huidcellen oplost zodat zij de opgeloste boel kunnen opzuigen. Jak, wat een smerig verhaal om te schrijven. Maar wel belangrijk om te weten!
De jeuk verschijnt vervolgens dus na zo’n 3 tot 6 uur gevolgd door de genoemde rode bultjes. De jeuk verergert meestal in de volgende 2 a 3 dagen.

Mosquitos

Het Spaanse woord voor mug is ‘mosquito’.

Een vrouwtjesmug krijgt haar prooi in het vizier door een combinatie van geur, uitgeademde kooldioxide en chemische stofjes in het zweet van de prooi. Als ze de gewenste maaltijd heeft gevonden, landt ze op een vrij stukje huid, en dringt ze met haar proboscis de huid binnen om het bloed op te zuigen. De bekende symptomen – een bult en de jeuk – komen niet door de beet zelf maar door de reactie van ons lichaam op het speeksel van de mug.

Preventie

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Muggen hebben een voorkeur voor stilstaand water omdat ze daar hun eitjes leggen. Probeer uit de buurt te blijven van stilstaand water in de uurtjes waarin muggen het meest actief zijn: als het donker is.

Andere manieren om muggenbeten te voorkomen:

• draag beschermende, lichtgekleurde kleding, zoals een shirt met lange mouwen, een broek met lange pijpen, sokken en een hoed met een brede rand.
• gebruik wandelaccessoires met citronella.

Gebruik insectwerende producten die DEET (6-25% DEET) bevatten. Deze geven zo’n 6 uur bescherming. Volg wel de instructies netjes op en vergeet niet opnieuw aan te brengen na het zwemmen of extreem zweten. Denk er aan dat dit soort producten ook een reactie van je huid kunnen veroorzaken dus test ze eerst even uit op een klein plekje op je arm en wacht 24 uur om te zien of er een reactie optreedt. Heb je liever een natuurlijk product overweeg dan deze anti-muggen spray van Care Plus.

Behandeling

Iedereen heeft wel eens een muggenbult gehad. De meeste mensen hebben er 1 of 2 tegelijk, hebben even jeuk maar kunnen er prima mee leven. Er zijn echter mensen die er erg veel last van kunnen hebben.

Een cold-pack, ijsblokjes of een koel bad zonder zeep kan de symptomen verlichten.

Als je ernstigere allergische reacties krijgt, kunnen deze middelen helpen (ga naar een dokter):

• orale antihistaminica (zoals Benadryl of Claritine)
• speciale anti-jeuk crème van de apotheek
• in het geval van anafylactische reacties: de epinephrine autoinjector (EpiPen)