Camino de Finisterre en Muxía
Van 25 oktober – 4 november 2021 begaven we ons richting het einde van de wereld. Achteraf gezien maar goed ook. We hadden het lang uitgesteld en het werd tijd om zelf te zien en te voelen hoe de situatie in Galicië was. Een stuk beter dan in ons kleine kikkerlandje kan ik je vertellen. Groener, ook op de Corona-kaart. Zonniger en met heerlijke wandeltemperaturen. Maar bovenal veilig. Weinig besmettingen, regels waar de meeste mensen zich, zonder gezeik (sorry), uit respectvolle collectiviteitszin, gewoon aan hielden. Focus op genieten binnen de mogelijkheden. Een verademing. Nu schrijf ik dit op 14 november na het ingaan van alle striktere maatregelen – en na het weer aanwakkeren van de tweedeling en geklaag in onze Nederlandse maatschappij. Je zou zo weer op Camino willen vertrekken…
Lang niet iedereen gaat graag op de bonnefooi. Dat gingen wij dit keer ook niet, om allerlei redenen. Handig dus om te delen voor mensen die het ook een keer op deze manier willen doen. Hier en daar noemen we wat bezienswaardigheden zodat je onderweg niets mist van al het moois! De accommodaties die we noemen hebben allemaal privé-kamers – handig in Corona-tijd – maar wel duurder uiteraard dan op slaapzaal. Keuzes…. Na ruim 2.5 jaar geen Camino te hebben gelopen was dit een cadeautje, een vakantie, maar bovenal een accu-oplader. We moesten nodig aan het Camino-infuus. Gezien de huidige Corona-situatie, zijn we heel erg blij dat we dit gedaan hebben! We kunnen er weer even tegen ;-).
Het is een lang blog geworden. Elke keer als ik iets post gaat het verkeer op de website omhoog en dat, heel eerlijk, brengt brood op de plank. Nu zou ik dus een bericht per week kunnen posten met elke keer 1 etappe. Maar daar heb ik zelf altijd zo’n hekel aan. Ik wil gewoon lekker door kunnen lezen. Dus, hij is lang, compleet en informatief… zoals je van ons gewend bent ;-).
Buen Camino beste mensen!
Santiago de Compostela naar Negreira (20,6 km)
We kwamen laat in de avond aan en een luxe taxi was dan ook de enige mogelijkheid. Vonden we niet erg. Het Klooster (hotel/herberg) van San Martín Pinario was onze stek voor vannacht. Na een korte maar goede nachtrust gingen we na een goed ontbijt op stap. Eindelijk, weer op Camino!!
Paradoxaal genoeg vertrekt deze Camino vanuit de kathedraal van Santiago richting het einde van de wereld. De pijlen de stad uit zijn altijd even een uitdaging maar het kan eigenlijk niet missen: je loopt vanuit het plein, met de kathedraal achter je, de straat rechts in de hoek van het plein in, La Rúa das Hortas. Je komt vanzelf bij La Carballeira de San Lorenzo, een klein parkje, waar je de eerste ‘mojón’ vindt.
Het is handig om wat eten voor je lunch mee te nemen. Tot aan Alto de Vento (8.7 km vanaf Santiago) kun je niet echt vertrouwen op horeca-stops. In Quintáns zit er één (onregelmatig open). In Ventosa en Augapesada ook (maar daar hadden wij zo laat in het seizoen ook pech). Altijd een handige tip: neem een broodje mee en genoeg water. Koffie onderweg is dan een bonus ;-).
Je bent in een wip de stad uit. We geven vaak de tip om ook eens naar achteren te kijken naar het pad wat je zojuist bewandeld hebt en dat is hier zeker van toepassing, want het uitzicht op de kathedraal is magistraal! In een mix van landweggetjes, eucalyptusbossen en sprookjesachtige eikenbossen zijn de pittige klimmetjes en afdalingen goed te doen voor de gemiddelde wandelaar. Een kuitenbijtertje zit in de klim naar 215 meter over een lengte van maar een paar kilometer naar Alto do Mar de Ovellas. Met daarna een afdaling naar Ponte Maceira met de Middeleeuwse brug over de rivier Tambre, de prachtige watermolen en schitterende waterpartijen. Puur Galicia, puur genieten!
In Negreira vallen El Pazo de Cotón op en de kapel van San Mauro. Elke zondag kun je daar van de markt genieten. De kerk van San Xulián is ook een bezoekje waard. Mocht je tussen 5 en 7 juli in deze buurt zijn kun je meegenieten van de feesten van San Cristóbal en in September kun je er genieten van een heus Middeleeuws feest. Ben je er vroeg bij in het jaar, zo rond Carnaval, dan zal je de lekkerste pannekoeken ooit eten!
Overnachten deden we in Hostal La Mezquita bij gebrek aan privé-kamers in andere herbergen (en enkele waren ook al gesloten). Niet helemaal in de pelgrimssfeer maar de kamer was schoon, de mensen vriendelijk en de maaltijd was heerlijk bereid. Bij het ontbijt een extra paar bocadillos laten bereiden voor onderweg en daarmee konden we direct weer op stap.
Klik op een foto om de slideshow te zien.
Negreira naar Santa Mariña (20,7 km)
De etappe loopt in de meeste gidsen en websites tot Olveiroa (33,4 km) maar dat was een beetje teveel van het goede voor deze relatief ongetrainde dames waarvan eentje ook nog eens met een oude wandelblessure. Dus rustig aan. Elke cm van het pad wordt spreekwoordelijk afgelikt. Deze Camino kan niet lang genoeg duren :-).
We stappen Negreira uit en wat ons te wachten stond was achteraf gezien voor ons een van de mooiste etappes. Dat komt zeker ook door de varianten die je zorgzaam door de natuur leiden i.p.v. langs de weg. Meestal staat een variant garant voor heel wat meer kilometers maar dat valt op deze etappe reuze mee. De eerste is meteen aan de rand van Negreira. Hup, meteen het bos in. Met de opkomende zon door het gebladerte was het lastig om niet om de minuut een foto te maken. Veel pogingen om de zonnestralen digitaal te vereeuwigen zijn heel goed gelukt zoals je ziet.
Met de tweede variant ontloop je zelfs een zeer drukke weg. Dat is net na A Pena. In A Pena zit ook pas de eerste mogelijkheid voor een bakje koffie met wat te eten dus ook hier handig om vast wat mee te nemen uit Negreira. Al is het maar omdat een bocadillo lekkerder smaakt zittend op een steen naast het pad dan in een stoeltje op het terras (hoewel ik die laatste ook nooit oversla)…
Overigens was het best een pittige etappe, dus opdelen is denk ik sowieso een goed idee (gezien de zwaarte van de volgende dag). Ik was in ieder geval in de volgende etappe maar wat blij dat het ‘maar’ 13 km was!
Overnachten in Santa Mariña deden we in Casa Pepa, inmiddels zeer bekend onder de pelgrims. Vanwege hun gastvrijheid en gemoedelijkheid maar zeker ook vanwege de in- en in- Galicische sfeer waar uiteraard een inmiddels beroemd bord “Lentejas” bij hoort. Man, wat hebben wij genoten van het avondeten die dag! Ze hebben stapelbedden maar ook enkele privé-kamers in een apart gebouw. Terrasje, restaurant, lekker eten, goed slapen. Wat wil een pelgrim nog meer?
Santa Mariña naar Olveiroa (12,9 km)
Een korte etappe, maar daar waren we zoals gezegd dus best heel blij mee. Na een kilometer of 3 vals plat over asfaltwegen was het even wennen: heel rap en heel steil met een enorme tegenwind de berg op naar het uitkijkpunt voorbij A Gueima. Maar de afdaling met mooie vergezichten maakte een hoop goed.
Van Olveiroa zelf hebben we niet veel gezien. Het weer sloeg om en we hielden het net droog. In Casa Loncho werden we eerst welkom geheten met een heerlijke caldo Gallego. Dat spul is een soort magische toverdrank waar Obelix weer jaloers op zou zijn. Met vernieuwde krachten sleepten we onze rugzakken de trap op naar de privé-kamers. Die er overigens top uitzagen. Super de luxe. We hebben ook even een kijkje genomen in de slaapzalen en daar was overigens ook niets mis mee (iets te druk en dat bevestigde wel weer onze keuze om privé te gaan).
Olveiroa naar Cee (19,3 km)
Ook deze etappe was mooi. Na een kleine 4 km, bij Logoso, is het handig om even te bevoorraden. Of, zoals wij deden, dat al te doen in Olveiroa. In het hoogseizoen is dat niet nodig. Maar wij konden zo laat in het seizoen niet het risico nemen dat er niets open zou zijn in Logoso. Want daarna is het heel lang ‘middle of nowhere’ waarbij het pad langs twee kapellen komt voor het bij Cee weer in de bewoonde wereld komt.
Na Logoso krijg je bij Hospital de keuze: eerst naar Muxía of eerst naar Finisterre. Eerst naar Finisterre is de klassieke variant en die hebben wij gekozen. Er waren best veel pelgrims die toch eerst naar Muxía gingen. We zeiden vaarwel en tot ziens. Zo gaat dat op de Camino.
Bij de Ermita de Nosa Señora das Neves hebben we in het schriftje geschreven en moesten we het doen met de intentie tot het aanmaken van een kaarsje. We hadden geen vuur bij en alle kaarsjes waren uit. Maar Nosa Señora snapte het wel en hoorde ons, want ze gaf ons onderdak tijdens de bui die welgeteld een minuut duurder. Daarna konden we weer droog verder.
Over relaxte paden ging het verder en kwamen we ook nog bij een erg bouwvallige Ermita de San Pedro Mártir. Weer een gesloten deur helaas dus alleen foto’s van de buitenzijde kunnen maken.
Eenmaal in Cee, we hadden gereserveerd in Albergue Tequerón, brak de hemel weer open. Apart plekje. Hele aardige hospitalera die ook graag haar verhaal kwijt wilde. Kort gezegd: ze heeft ons nodig mensen, dus als je nog een plekje zoekt: ze heeft stapelbedden en privé-kamers. Een leuk keukentje en ze pakken het goed binnen de regels aan. Zelfs onze temperatuur werd gemeten. Eerst lekker douchen en relaxen, het inchecken komt straks wel. Kijk, zij snapt het. Ze gaf ons een aantal tips voor plekjes om te eten en de eerste was meteen raak: dichtbij, Galicisch, goede prijzen en te grote porties. Maar dat hoort er wel een beetje bij in Galicia…
Door weer en wind hebben wij van Cee niet veel gezien maar voor de liefhebbers is daar het zeer oude kerkje van Santa María de Xunqueira, het Museo de Francisco Blanco met allerlei collecties van medisch gereedschap tot bijzondere diercollecties en items als mineralen en fossielen. Ben je op tijd dan kan je nog even genieten van het strandje (Playa da Concha). Het was te donker en te nat voor ons in de avond en de volgende ochtend liepen we er boven langs met de verwachting van grotere stranden in het vooruitzicht: het was tijd om het einde van de wereld te zien.
Cee naar Cabo Finisterre (16,1 km)
Je bent zo Cee uit op de kaart. Op papier is het niet meer als een ieniemienie hobbeltje ;-). Maar het uitzicht maakte veel goed zoals gebruikelijk.
Steeds dichter bij het doel, soms over landweggetjes, soms door bossen, met af en toe een mooi uitzicht op Finisterre, die een hele tijd onbereikbaar lijkt :-).
Prachtige stranden die je doen hunkeren naar de zomer. Wij lopen in dreigend weer, maar het blijft gewoon droog, want dat is de afspraak die blijkbaar zonder ons medeweten gemaakt is. We nemen nog even een pauze bij een strandtentje met een lekker bakje koffie. De rest van het pad loopt min of meer parallel aan een aantal stranden: Playa de Estorde, Playa de Sardiñeiro, Cala de Talón, en uiteindelijk het lange en prachtige Playa de Langosteira waar we de volgende dag overigens een prachtige collectie schelpen verzamelen! De rituele pelgrimsduik op die prachtige (maar verraderlijke) plek hebben we even achterwege gelaten. De Costa da Morte hoeft niet onze Morte te worden ;-). Maar in plaats van een duik is even de voetjes dippen een aanrader!
Met een overnachting in een heus hotel (Hotel CaboSport) was het bijna thuiskomen: die receptie was in de gelijknamige outdoor shop :-). Zeer welkom was de aanwezigheid van wasmachine en droger :-). Het is zó lekker om alles weer schoon ‘op voorraad’ te hebben!
De volgende dag, 31 oktober, hebben we hier heerlijk een dagje rust genomen. Schelpen gezocht, lekker gegeten en afgesproken met Johanna die speciaal voor ons helemaal uit het zuiden van Galicia is gekomen om samen te eten en naar de kaap te gaan.
De afspraak met de weergoden had een uitsluitingsclausule kwamen we achter. Tijdens de zonsondergang (waar geen straaltje van te bekennen was) mochten wij éénmalig deze Camino ZEIK en ZEIK nat worden. Maar het plan was om een flesje wijn open te trekken op de kaap. En dat hebben we gewoon gedaan. Onder de dreigende hemel en met een nat pak als beloning. Maar ik zou het zo weer doen :-). Een warme douche loste alles op tenslotte.
Finisterre naar Lires (11,8 km)
Het oorspronkelijke plan eindigde in Finisterre. We waren al een keer in Muxía geweest tenslotte. Maar er ontstond (al thuis) het plan om toch daarheen te lopen en dan in Muxía af te spreken met Jorge en Bianca van Ontdek Galicië, hét Nederlandstalige reisbureau in Galicië. Maar daar later meer over.
De wandeling van Finisterre naar Lires was kort en qua entourage prima. Niet de mooiste etappe, en een vies klein klimmetje in het dorp toen we aankwamen waar we niet op hadden gerekend. Het werd zoals gebruikelijk goed gemaakt met lekkers: een heerlijke, vers gemaakte tortilla die al een belofte uitsprak voor de maaltijd later op de avond.
Ons plekje in Pensión As Eiras was alles in 1: hostel, restaurant, uitzichtpunt, ontmoetingsplek. En met geweldig leuk gezelschap: zowel Johanna (die maar niet vertrekken kon bij zo’n leuke omgeving en gezelschap) als Irene Kapinga (OpStap met Irene), dit keer voor een groep pelgrims van In Balans Op Weg, van Mieke Schrieks. Wat een heerlijke avond hebben we gehad! Bedankt dames!
Lires naar Muxía (16 km)
Laat ik beginnen met de kortste weg, want die hebben wij genomen gezien het noodweer wat op ons af kwam: de taxi.
Het was een keuzemoment. Achteraf hadden we zeker nog een halve etappe kunnen lopen voordat het echt erg werd. Maar het weerbericht in Galicië zit er nog vaker naast dan de Nederlandse en uiteindelijk was het een keuze op gevoel: de Camino was voor ons al eigenlijk klaar in Finisterre. Wilden we met zoveel geluk met het weer zeiknat aankomen in Muxía, of wilden we de korte tijd die we hadden volledig benutten om Muxía te zien en – niet onbelangrijk – vol energie kunnen afspreken met Jorge en Bianca. De keuze was makkelijk. Er mee dealen was nog voor mij wel een dingetje, maar ook dat is een les en ik denk dat ik die nu wel geleerd heb. Het is goed als het goed voelt. En we hebben super genoten, dat is het belangrijkste.
Als beloning mochten we vanaf onze kamer genieten van een prachtig schouwspel over de kust des doods: dreigende wolken afgewisseld met de mooiste regenbogen die we ooit gezien hebben.
Nog 1 dagje toerist spelen met Ontdek Galicië
Kennen jullie Ontdek Galicië? Wij kennen Jorge en Bianca nu al een aantal jaren. Het is mooi om te zien hoe zij van de grond af een geweldig leuk concept hebben opgebouwd die zo ontzettend veel goede reviews krijgt van een hoop medelanders. Ze hebben dan ook voor ieder wat wils. Kijk eens op hun website voor het actuele aanbod en voor de mogelijkheden van reizen op maat, want dat is hun kracht.
Het is fijn om zulke vrienden te hebben in Galicië. Ze combineerden een werkbezoek aan de noordkust met de kans om ons te zien en ze boden aan ons naar Santiago te brengen voor onze terugreis. De trip was een aaneenschakeling van mooie momenten waarbij Jorge een apart contract had afgesloten met de weergoden. Als we uit de bus stapten voor het rondkijken en foto’s maken zou het stoppen met regenen. En zo geschiedde.
En zo hadden we de kans om een aantal dingen te zien op het stukje Camino dat nog ontbrak omdat wij via Finisterre waren gelopen: het stukje tussen Muxía en Hospital! Mooi plan!
La Virxen da Barca in Muxía had nog iets tegoed voor ons: een droge zonsondergang. Die zijn we dus even wezen halen.
De volgende ochtend, na een goed ontbijt, ruilden we onze wandelschoenen in voor een flink stel wielen en motor van de Ontdek Galicië bus :-).
Op naar het uitzicht punt op Monte Facho – heel blij dat we dat niet lopend hebben moeten doen en heeeeeel blij dat Jorge achter het stuur zat.
Op de Camino wanneer je eerst naar Muxía loopt is ook een en ander te zien: de drie-na-langste horreo van Galicia in San Martiño de Ozón, de kerk en het oude Klooster van San Xián de Moraime uit de XII eeuw, met een prachtig oude Romaanse Pórtico en gotische muurschilderingen die de hoofdzonden uitbeelden. Zodra we uitstapten was het droog dus we hebben rustig kunnen genieten van het uitzicht.
Last but not least…. wat hebben we genoten van de verrassing van Jorge en Bianca: een afsluiting van een geweldig mooie dag bij de Fervenzas das Caldeiras. Watervallen bij een prachtige rivier, met een picknick, zelfgemaakte caldo de garbanzos, grelos y bacalao, zelf gekochte empanadas ;-) en een goede fles wijn. Opener vergeten. Geen nood: Jorge weet overal wat op: draait er een kruiskopschroefje in en trekt de fles wijn open met een tang. Briljant. Die man is ook nog eens de beste chauffeur. Bianca heeft zich ontpopt tot een Galicische keukenprinses! En samen? Samen zijn ze een geweldig leuk stel met heerlijke humor en natuurlijk hét Nederlandstalige Reisbureau in Galicië die je écht Galicia laat ontdekken.
Wij hadden dit écht niet willen missen! Bedankt Jorge, bedankt Bianca, en tot snel!!
Tour op de daken van de Kathedraal: een aanrader!
Nog een rondje in het donker en naar bed. Weer in San Martín Pinario want dat smaakte op de heenweg al naar meer. Het leukste van San Martín is het winkeltje met die prachtige muziek die je al vanaf de ingang van het klooster naar binnen lijkt te roepen. We hebben een CD’tje gekocht. Dezelfde sfeer thuis oproepen zal lastig zijn, maar op de Info Cafés zal het vast een extra dimensie toevoegen.
Op de dag van de terugreis gaan we nog even de daken van de kathedraal op. De laatste keer was alweer jaren geleden. Ze waren al wel begonnen met de grootschalige renovatie. Een van de torens was al schoon, de andere stond nog in de steigers. Hieronder een mix van foto’s uit 2016 en die van dit keer. Kun je de verschillen zien?
Een groot project op zichzelf, met een compleet nieuw en zeer innovatief afwateringssysteem. De gids geeft een heldere uitleg over de geschiedenis en de uitzichten zijn schitterend. De Plaza do Obradoiro vanuit een heel bijzonder perspectief: vanuit het balkon van het museumgedeelte van het complex.
Wil je ook eens ‘het dak op’, dan is dat simpel te regelen: je gaat naar de website van de kathedraal en koopt online kaartjes voor “Museo catedral, cubiertas y torre de la carraca” (je kiest daarbij een datum en tijdsslot). Overigens zijn er meer tours en die van de Portico de la Gloria is sinds de renovatie de meest populaire. Vergeet niet ‘met korting’ (reducida) aan te vinken en je pelgrimspaspoort mee te nemen als bewijs voor je pelgrimskorting. Veel plezier!!
Santiago, vaarwel en tot ziens! Mei 2022 als alles meezit ;-). Welke Camino? Dat moet zich nog openbaren…
