Een continue strijd tussen feiten en fabels lijkt het te worden. Ik bericht er ongeveer 1 x in de maand over en bij erg belangrijke veranderingen post ik tussendoor op Facebook. Maar er zijn ook mensen die geen Facebook hebben (gelukkig…). Voor die mensen, en voor de mensen die niet meer weten wat nou waar is of niet als ze alle berichten zien in het nieuws en op sociale media, heb ik een overzicht gemaakt. Op deze plekken kijk ik om zogenaamde feiten te verifiëren. Lees mee en, als het je wat lijkt, sla de links op en trek je eigen pad.
Eerst even dit
Ik val maar meteen met de deur in huis, zoals jullie van me gewend zijn. Is het verstandig om dit jaar de Camino te lopen? Zoals gebruikelijk is er geen zwart/wit antwoord. Er zijn zoveel perspectieven te bedenken… ik zal daarom met name de feiten proberen te geven. De keuze om wel of niet te gaan is, hoe vervelend je dat ook vindt, aan jou.
Er zijn mensen die vinden dat je egoïstisch bent als je nu de Camino gaat doen. Ik vind mensen die ik bij de supermarkt zie zonder afstand te houden egoïstischer dan menig pelgrim die zich onderweg aan de regels houdt. Die pelgrim volgt de lokale regels en helpt hiermee financieel een handje om de Camino weer op te starten zodat heel wat herbergen het zullen overleven om ook open te kunnen zijn als de ellende echt over is en de rest van de (niet egoïstische?) pelgrims ook weer willen.
Als je iemand bent die zich nu, in Nederland, niet aan de regels kan houden, ben ik de eerste die zegt ‘blijf alsjeblieft thuis’. Jou hebben ze daar niet nodig.
Als je iemand bent die zich wél aan de regels houdt dan ben je een goede kandidaat om de Camino op dit moment een handje te helpen.
In een eerdere post gaf ik al aan dat ik zelf juli en augustus nog even zou afwachten. Enerzijds om de herbergen de kans te geven op te starten met de kleine aantallen Spanjaarden die zijn gaan lopen vanaf 15 juni, en anderzijds om ook zelf eens te zien hoe de zaken zich ontwikkelen. Tenslotte zijn er overal nog dagelijks besmettingen (ook in Nederland) en daar zijn we voorlopig ook niet vanaf.
Het tegengeluid (ga niet, dat is onverstandig): daar is ook niets mis mee. Er is geen goed of fout in deze. Voor het geval mensen denken dat wij graag zien dat je met gevaar voor eigen en andermans leven op Camino gaat: nee, in de maanden juli en augustus overleven wij met name door de verkoop van de Uixi plastuit en koelsjaals hahahahaha! Dus, als je besluit niet te gaan – denk aan de hittegolfjes in NL en koop een Cobber koelsjaal, zo help je ons ook Corona door :-).
Voor de rest van dit blog ga ik er even vanuit dat je wel dit jaar op Camino wilt gaan. De links zijn er om je te helpen. Want het zijn lastige vragen:
- Meer dan 100 haarden in Spanje: dat klinkt zeer serieus, hoe zit dat dan?
- Meerdere lockdowns in Spanje. Oei, en nu?
- Mondkapjes overal verplicht, dat klinkt alsof er veel gevaar is, is dat ook zo?
- Hoe zit het met het reisadvies vanuit Nederland?
Haarden in Spanje
Wat handig is om te weten is wat men in Spanje onder een haard verstaat: Meer dan 3 positief geteste personen die aan elkaar gelinkt zijn door contactonderzoek. Dat zet de term haard al in een duidelijker perspectief. Lees je extreem rechtse bronnen dan zijn de titels losjes te noemen, lees je extreem linkse bronnen dan zijn de koppen angstaanjagend. Ik hou van feiten en de gulden middenweg (oh ja, en je eigen gezond verstand er bij betrekken, vooral dat laatste).
Wil je weten waar het te doen is in Spanje, dan is dit een handige link uit een krant die behoorlijk ‘neutraal’ is als het gaat om politieke voorkeur: https://elpais.com/especiales/2020/coronavirus-covid-19/fases-desescalada/riesgo-de-rebrotes/?rel=friso-portada
De kleurtjes geven een beeld van het geschatte risico. Het is wel heel streng gedefinieerd. Ze bekijken positieve aantallen, maar bijvoorbeeld ook de R waarde en de mate van mobiliteit. Als de R waarde rond de 1 zit, en de aantallen zijn laag dan is de kleur toch oranje als er een hoge mobiliteit is.
Ik hou er in ieder geval van om appels met appels te vergelijken. Zo makkelijk is dat nog niet. Spanje heeft op dit moment bijvoorbeeld meer gevallen per miljoen inwoners dan Nederland, maar het reproductiegetal is wat lager. Portugal heeft weer veel meer gevallen per miljoen inwoners maar een relatief lage mobiliteit en een R waarde van rond de 1 geeft toch een oranje kleur, zelfs in vergelijking met Frankrijk.
Deze link is voor dat soort vergelijkingen handig: https://elpais.com/sociedad/2020/06/29/actualidad/1593428011_709853.html?rel=friso-portada
Lockdown, waar hebben ze het over?
Als je mij vraagt wat het is, zeg ik: dat hangt van het land af. In Spanje hebben ze 4 lockdown fases gehad. Ieder met eigen specifieke restricties. In Nederland is feitelijk geen lockdown geweest maar wat vond ik het heerlijk rustig in maart en april…
Als je een lockdown term voorbij ziet komen in het nieuws en het heeft betrekking (mogelijk) op jouw Camino is het belangrijk om daar het nieuws over te volgen. Het buitenlandse nieuws (en voor nieuws in Spanje is b.v. ‘nu.nl’ een buitenlandse bron) is abominabel slecht te noemen. Je kunt beter de locatie googlen en een Spaanse krant raadplegen, echt. Dat je wellicht geen Spaans kan is tegenwoordig geen excuus meer. Wel moet je er rekening mee houden dat ze een stuk strenger zijn in Spanje. Een haard zoals Vion in Boxtel zou in Spanje al een ‘lockdown’ hebben getriggert. En breek me de bek niet open over de nertsfokkerijen in Nederland…
Spaanse bronnen gebruiken is dus handig. Het lezen van Spaans wellicht niet voor iedereen. Tip: open de link in Google Chroom (dat is een webbrowser zoals Safari, Windows Explorer/Edge, etc). Op je laptop zet je de add-on Google Translator aan en op je telefoon de gelijknamige app. Je opent de link die je wilt lezen en voilá: de hele website in het Nederlands. Vertaling is niet altijd perfect maar als je dat in je achterhoofd houdt is het vele malen beter dan een foutieve Nederlandse krant lezen.
En zo wordt een “lockdown van 70.000 mensen in de stad Lugo” (impact op Camino Primitivo?) ineens een leugen en gaat het om de kuststreek A Mariña met impact op 2 etappes van de Camino del Norte, waarbij doorreizen gewoon geoorloofd is…
Belangrijke nuances dus.
Reisadvies
Deze link kennen de meeste mensen wel, maar ter volledigheid geef ik het toch maar even.
Gaan of niet gaan kan ook een keuze zijn die je maakt op basis van praktische redenen. Als er een negatief reisadvies is, gaan verzekeraars en touroperators heel anders om met annuleringen. Financieel dus voor sommigen een zwaarwegende factor.
Het officiële reisadvies voor Nederlanders die naar Spanje willen is hier te raadplegen:
https://www.nederlandwereldwijd.nl/landen/spanje/reizen/reisadvies
Zo ook die van Portugal:
https://www.nederlandwereldwijd.nl/landen/portugal/reizen/reisadvies
Mondkapjes
In het ene land een symbool van respect voor de ander, in het andere land een politiek statement om het wel of niet te dragen. Heel persoonlijk en op menig Facebookgroep een bron van discussie.
Ik vind het eigenlijk heel simpel: als de regel er is volg je die. Ben je er pertinent op tegen dan ga je niet waar die regel bestaat want dan hoef je de regel ook niet te overtreden. Niets nieuws onder de zon. Hetzelfde geval nu met de mondkapjes.
In Nederland alleen verplicht in het OV geloof ik, maar ik ga dan ook nooit met het OV. Ik kom zelfs nauwelijks ergens met de auto, te druk lokaal bezig :-).
In Frankrijk meen ik ook alleen verplicht in het OV. In België verplicht… in de VS een politiek statement (men vindt daar midden in een piek dat men het ‘Godgegeven recht’ heeft om geen mondmasker te dragen. Okee.., fijn dat ze niet worden toegelaten in Europa denk ik dan).
In Portugal: afhankelijk van de regio (haard rond Lissabon) alleen in OV en gesloten publieke ruimte.
Spanje: ja, het wordt in steeds meer regio’s verplicht om een mondkapje te dragen in openbare ruimten (ook buiten dus). Het begon met de verplichting in het geval men de 1,5 meter regel niet kon volgen en het wordt dus nu op steeds meer plekken verplicht ongeacht de afstand. Wél zijn er verschillen in de uitzonderingen. Sommige regio’s voeren het bijvoorbeeld alleen in voor b.v. stranden en sportscholen en anderen hebben weer een algeheel gebod met daarop enkele uitzonderingen. In Galicië is het bijvoorbeeld alleen lokaal wat strenger als er een kleine uitbraak bekend is.
Lokaal navragen is dus van belang. Kijk om je heen, voorbeeld doet waarschijnlijk volgen. Of lees, met Google Translator tip van daarnet, dit artikel van enkele dagen geleden.
Op dit moment is of wordt de regelgeving rond het mondkapje strenger in de volgende regio’s en ik zal het vanuit Pelgrims perspectief per Camino benaderen: de ‘normale’ verplichting geldt voor heel Spanje, de regio’s met de ‘strengere’ eisen zijn dik gedrukt. Ik benoem alleen de meest belopen Camino’s…
Camino Francés van Oost naar West:
Navarra, La Rioja, Castilla y León, Galicia.
Camino del Norte van Oost naar West:
Baskenland, Cantabria, Asturias, Galicia.
Camino Aragonés:
Aragón, Navarra
Via de la Plata:
Andalucía, Extremadura, Castilla y León, Galicia
De enige autonome regio’s op het vasteland die strenger zijn geworden die je hierboven nog mist zijn: Murcia en Cataluña. De minder belopen Camino’s die daar doorheen komen zijn:
Murcia: Camino del Azahar, Camino de la Vera Cruz, Ruta del Argar.
Cataluña: Camino del Segre, Camino de Girona, Camino de Barcelona, Camino Catalán, Camino del Ebro, Camino de Tarragona.
Hieronder kun je links de indeling in Autonome Gemeenschappen zien en rechts een kaartje met de wat bekendere Camino’s.
Moet ik een masker dragen op de Camino als ik aan de wandel ben midden in de natuur?
‘Individueel sporten in de buitenlucht’ is nog steeds op dit moment in alle regio’s een uitzondering op de strenge verplichting van het dragen van een mondmasker (zolang er geen groepsvorming is).
De vraag is dus of ‘wandelen’ onder die noemer valt.
T.a.v. het gebruik van mondmaskers heb ik geen specifieke opsomming gevonden van sporten die vallen onder de ‘individuele sporten in de buitenlucht’. Deze term is in de wetteksten echter altijd consistent gebruikt. Zo ook toen men in de Fase 2 van versoepelingen weer ‘buiten mocht gaan sporten’. Toen werd er wél expliciet ‘senderismo’ genoemd (natuurwandelen/bergwandelen).
Mijn voorzichtige gok is dus: ‘nee, tijdens het wandelen in de natuur, in je eentje, is het dragen van een mondmasker niet verplicht’. Sommige regio’s hebben wel gespecificeerd dat natuurgebieden buiten de bebouwde kom een uitzondering zijn gelukkig.
Maar rechten kan je hier niet aan ontlenen…ik heb echter mijn best gedaan en durf zoiets niet zomaar zwart op wit te zetten ;-).
Had ik al gezegd dat we bij Camino Comfort uiterst comfortabele mondkapjes hebben van, jawel, Tilley!? In setjes van 2 :-). Een stuk prettiger op je gezicht dan die synthetische dingen…
